Zweethanden, knikkende knieën en een verhoogde hartslag: iedereen heeft wel eens last van zenuwen voor een toets of een andere belangrijke taak. Een beetje spanning kan een gunstige invloed hebben op je prestaties. Daardoor kun je geconcentreerd werken en ben je extra alert. Maar wanneer je deze zenuwachtige gevoelens niet meer voldoende onder controle kunt houden, wanneer ze telkens terugkeren of wanneer je er fysieke en/of mentale klachten door krijgt, dan heb je mogelijk faalangst.

Wat is faalangst?

Faalangst is de angst om tekort te schieten of te falen. Bij fysiek gevaar heeft angst een belangrijke functie. Je lichaam maakt stresshormonen aan waardoor je klaar bent om te vechten of vluchten. Bij faalangst tijdens het studeren is er echter geen fysiek gevaar en heb je niets aan deze reactie. Toch is faalangst voor de student van tegenwoordig nog steeds een veel voorkomend probleem. Je studie kan er flink onder lijden en het is dan ook zaak om op tijd hulp in te schakelen.

Belangrijke oorzaken

Als groepsdier is de mens gevoelig voor sociale afwijzing. Vroeger was het, letterlijk, van levensbelang om bij de groep te horen. Het soort afwijzing waar je in onze huidige maatschappij mee te maken hebt (een onvoldoende voor een tentamen bijvoorbeeld), heeft geen levensbedreigende gevolgen. Maar onze hersenen zijn zo geprogrammeerd dat ze constant beducht zijn op gevaar en vooruitlopen op allerlei doemscenario’s. Daarom reageren ze toch alsof er fysiek gevaar bestaat.
Daarnaast is de een sneller zenuwachtig dan de ander. Je lichaam reageert dan sterker op prikkels van buitenaf dan normaal. Op zich is dat normaal, maar als het zenuwachtige gevoel omslaat in angst moet je er iets aan doen. Ook ervaart iedereen falen anders. De een lacht om een onvoldoende, voor de ander is dit het einde van de wereld. Ten slotte kunnen ook verwachtingen van andere mensen en de maatschappij ervoor zorgen dat je faalangst voelt.

Gevolgen

De faalangst die je als student ervaart kan zowel mentaal als fysiek een behoorlijke invloed op je leven hebben. Op mentaal vlak kun je last hebben van twee soorten faalangst. De eerste is ‘perfectionistische faalangst’: je probeert alles zo perfect mogelijk te doen om falen te voorkomen. Bij de andere vorm, ‘vermijdende faalangst’, doe je juist het omgekeerde: je stelt alles uit en laat alles liggen om falen te voorkomen. Met beide manieren los je het probleem niet op. Als je vaak last hebt van faalangst staat je lichaam onder voortdurende spanning. Dat kan leiden tot uitputting van het lichaam en zenuwstelsel met een burn-out tot gevolg. Het is daarom belangrijk om faalangst als student tijdig aan te pakken.

Tips bij faalangst

Faalangst en studeren is een lastige combinatie. Toch zijn er dingen die je zelf kunt doen om er beter mee om te gaan:

• Beweging en/of ademhalingstechnieken: lichamelijke activiteit vermindert stress
• Acceptatie: zie falen als iets positiefs, waar je van kunt leren
• Afleiding: door regelmatig leuke dingen te doen kun je beter ontspannen
• Praten: je faalangst bespreken met iemand anders kan opluchten

Wanneer je er met bovenstaande tips niet uitkomt, is het belangrijk om professionele hulp te zoeken. Studiebegeleiding kan bij faalangst heel waardevol zijn. Je bespreekt je faalangst met een studiecoach en probeert samen te achterhalen waar deze vandaan komt. Vervolgens wordt er een persoonlijk plan van aanpak opgesteld en werk je gericht aan jouw struikelblokken. Faalangst kan door een studiecoach op deze manier effectief aangepakt worden door enerzijds te werken aan je zelfbeeld en zelfvertrouwen en anderzijds door je praktische handvatten te geven om je zenuwen de baas te blijven.

Bij Studielab kun je terecht voor professionele studiebegeleiding bij faalangst. Ook helpen wij afstuderende studenten met faalangst door middel van onze effectieve scriptiebegeleiding.

Meer weten over onze effectieve studiebegeleiding? Neem nu vrijblijvend contact met ons op!