Hoe schrijf je een theoretisch kader voor je scriptie? 

Hulp bij theoretisch kader

Volg je een hbo-studie of rond je een opleiding af aan de universiteit? Dan moet je om te kunnen afstuderen een scriptie schrijven. Veel studenten voeren hiervoor een onderzoek uit in de praktijk. Zo is voor de meeste hbo-studenten een afstudeerstage verplicht en voeren ze bij dit stagebedrijf ook het scriptieonderzoek uit. Studenten die studeren aan een universiteit zullen vaak zelfstandig een onderzoek uitvoeren, waarvoor zij in veel gevallen ook praktijkonderzoek uitvoeren. Het komt echter ook regelmatig voor dat een master thesis alleen bestaat uit literatuuronderzoek of uit een combinatie van literatuur- en jurisprudentieonderzoek. Feit is in ieder geval dat bijna iedere student die een scriptie schrijft, een theoretisch kader zal moeten maken. Veel studenten vinden het schrijven van een goed theoretisch kader echter lastig. Studielab biedt daarom hulp bij je theoretisch kader aan in de vorm van effectieve scriptiebegeleiding. Tip: ga eerst zelf aan de slag aan de hand van onze uitleg hieronder en bekijk ook ons overzichtelijke stappenplan voor literatuuronderzoek!

Wat is een theoretisch kader?

Het theoretisch kader komt tot stand aan de hand van literatuuronderzoek. Literatuuronderzoek is een kwalitatieve onderzoeksmethode, waarbij je gebruik maakt van wetenschappelijke literatuur en andere betrouwbare en relevante bronnen. Allereerst vormt het literatuuronderzoek de basis voor jouw vooronderzoek en de totstandkoming van je probleemstelling, onderzoeksdoel en de centrale vraag. Tijdens dit onderzoek probeer je te achterhalen wat er al bekend is over het onderwerp en waarover er juist nog vragen zijn. Deze kritische analyse leidt vervolgens tot jouw probleemanalyse. Hieruit vloeien de hoofd- en deelvragen voort.

Voer je geen praktijkonderzoek uit? Dan zal de rest van jouw scriptie ook op literatuuronderzoek gebaseerd worden. Maak je echter ook gebruik van praktische onderzoeksmethoden, dan vormt literatuuronderzoek in ieder geval nog de basis voor een ontzettend belangrijk hoofdstuk, namelijk het theoretisch kader. Na de inleiding en onderzoeksmethoden schrijf je een theoretisch kader, welke de wetenschappelijke basis vormt voor de rest van jouw afstudeeronderzoek. Aan de hand van literatuuronderzoek worden in het theoretische kader relevante begrippen, theorieën en model uiteengezet. Je theoretisch kader vormt daarmee de basis en verantwoording voor je onderzoek. Niet alleen licht je de belangrijkste begrippen en theorieën toe: je stelt op basis van eerder onderzoek ook vast waarom je bepaalde modellen of theorieën gebruikt. 

Een theoretisch kader schrijven

Je hebt een onderwerp gekozen en een scriptie inleiding geschreven waarin je de probleemstelling en onderzoeksvragen noemt. Nu is het tijd om in het theoretisch kader je onderzoek in te kaderen en de belangrijkste begrippen, theorieën en modellen toe te lichten. In je theoretisch kader:

1. Selecteer je de belangrijkste begrippen en definieert deze;
2. Licht je de theorieën toe die belangrijk zijn voor jouw onderzoek; 
3. Werk je de voor jouw onderzoek relevante modellen uit;
4. Selecteer je (op basis van wetenschappelijke onderbouwing) de modellen voor jouw onderzoek.

Let op: gebruik duidelijke kopjes en zorg voor een goede structuur. Loop je vast? Wij bieden praktische scriptie hulp!

Literatuuronderzoek uitvoeren voor het theoretisch kader: enkele tips

Relevante zoekwoorden

Het begint allemaal met een oriëntatie op het onderwerp: lees je in, verzamel belangrijke begrippen en schrijf relevante vragen over het onderwerp op. Vervolgens ga je op basis hiervan een lijst met relevante zoekwoorden maken. Voer je literatuuronderzoek uit voor het theoretisch kader? Schrijf dan alle relevante begrippen en theorieën op die centraal staan in je inleiding, probleemanalyse en centrale vraag. Zij vormen de basis voor jouw lijst van relevante zoekwoorden. Tip: zoek ook eens naar synoniemen van relevante begrippen en zoek ook eens met Engelse zoekwoorden. Veel goede bronnen zijn immers Engelstalig.

Bronnen zoeken

Wanneer je weet wat je zoekt en welke zoektermen je hiervoor gaat gebruiken, is het tijd om daadwerkelijk bronnen te gaan verzamelen. Natuurlijk kun je studieboeken gebruiken en de bibliotheek induiken, maar tegenwoordig vindt de zoektocht natuurlijk grotendeels online plaats. In dit artikel vind je een overzicht van handige zoekkanalen voor je literatuuronderzoek!

Bronnen selecteren

Tijdens het zoeken en verzamelen van bronnen, voer je een snelle scan uit om te beoordelen of de bron mogelijk interessant is. Voordat je de bronnen ook daadwerkelijk gaat gebruiken, is het echter tijd voor een meer nauwkeurige beoordeling. Is de bron wel echt relevant? Is deze geschreven door een betrouwbare auteur? Ook kijk je of de bron nog actueel is: aan verouder informatie heb je immers in de meeste gevallen niets.

Verwerken en verwijzen

De geselecteerde bronnen ga je vervolgens verwerken in een logisch en goed gestructureerd verhaal. Een goede scriptie opbouw is heel belangrijk: werk daarom altijd van algemeen naar specifiek. Vertel bijvoorbeeld eerst iets over hoe een begrip in zijn algemeenheid gedefinieerd wordt en ga daarna pas in op details en meer specialistische informatie. Zorg er ook voor dat je in de tekst altijd correct verwijst: het niet zorgvuldig verwijzen naar bronnen kan er immers voor zorgen dat je scriptie wordt afgekeurd. Volg dus altijd de APA-normen of, indien je een student Rechtsgeleerdheid bent, de Leidraad voor juridische auteurs!